“Het is geen kunst oud te worden; het is een kunst ermee te leven”, schreef Goethe. Dat dat een waarheid is die niet alleen voor een ander, maar net zo goed voor mezelf opgaat, leerde ik onlangs.

Duveltje
Er zijn van die dingen die voor een keerpunt in je leven kunnen zorgen. Een verhuizing, een nieuwe liefde, een andere baan. Die zijn duidelijk en goed gemarkeerd. Maar soms zijn het dingen die je als het ware besluipen en ineens als een duveltje uit een doosje pontificaal voor je neus staan.

Aanspreken
Zo gebeurt het me inmiddels regelmatig dat mensen me met ‘U’ aanspreken. En ik zie mezelf helemaal niet als een ‘U’. Dat zeg ik zelf tegen mensen die (veel) ouder zijn dan ik. “Maar dat ben ík toch niet?”, denk ik dan. Nou snap ik best dat ik voor mensen die, zeg, 20 jaar jonger zijn dan ik, ook ouder ben. Dus tegenwoordig ben ik er wat meer aan gewend en schrik ik niet meer als het me weer eens overkomt.

Verbouwereerd
Maar vorige week overkwam me iets wat meer impact had. Poef, in my face. In een drukke ochtendspits in de trein naar Amsterdam zag ik me genoodzaakt een plek in het gangpad in te nemen, omdat alle zitplaatsen bezet waren. En ineens zie ik naast me een jongere man opstaan. Ik reageerde verbouwereerd, stamelde een verbaasd klinkend ‘oh, dankjewel’ en ging zitten. Maar de rest van het korte treinritje woedde er een interne dialoog in mijn hoofd die ik niet zomaar tot bedaren kon brengen.

Grijzend
Waarom had ik dit geaccepteerd? Ik ben dan wel grijzend, maar nog lang niet oud. Had ik moeten weigeren? Ja, natuurlijk! Of is dat ondankbaar? Hmmm. En zou die man een volgende keer dan nog wel opstaan voor iemand die het écht nodig heeft? Dat wil ik niet op mijn geweten hebben. Wat zegt dit over mij dat de man opstond? Ben ik echt zo oud? Nee toch? Zie ik er vermoeid uit? Ik heb toch goed geslapen. Waar sta ik in mijn leven?

Tweede helft
Bijna 57 kan ik niet ontkennen dat ik in de tweede helft van mijn leven ben aanbeland. En dat merk ik niet alleen aan dat grijzende haar. Er zijn wel meer signalen. Zo zag ik afgelopen weekend in een flits dat mijn geboortehuis is verdwenen, met de grond gelijk gemaakt. Een stukje persoonlijke geschiedenis dat is uitgewist. En fysiek kan ik niet meer wat ik 10 jaar geleden nog kon. Maar dat wijt ik meer aan de reumatoïde artritis dan aan mijn leeftijd.

Ander
Feit is dat ik mezelf steeds meer zie door de ogen van de ander. Niet alleen innerlijk, want dat proces ken ik wel. Via de ander leer ik mezelf nog altijd steeds beter kennen. Maar nu ook uiterlijk. Van binnen mag ik dan wel denken dat ik nog steeds 38 ben, de ander ziet toch echt een vrouw van 57. Maar ja, wat is oud? De duvel is oud.