“Hij heeft me zo geraakt, hij heeft mijn hele weekend verpest”. Ik hoorde het hem zeggen en het begint bij mij meteen te kriebelen. Want ik word op slag nieuwsgierig naar hoe dat dan werkt. Wat speelt hier en welke rol hebben we daar zelf in?

Oorzaak
Het is alweer heel wat jaren geleden dat ik mijn diploma Master Practitioner NLP behaalde. En toegegeven, niet alles wat ik daar heb geleerd heb ik meteen paraat. Maar wat me altijd is bijgebleven is dat een ander nooit verantwoordelijk kan zijn voor jouw geluk of ongeluk. Want we zeggen zo gemakkelijk “Die ander maakt me razend” of “Hij / zij heeft me zoveel verdriet gedaan”. Terwijl het maar de vraag is of die ander daar de oorzaak van is.

Geen wetmatigheid
Want je broer, buurvrouw, schoonzoon of wie dan ook zou op een zelfde situatie misschien heel anders hebben gereageerd. Oftewel, het is geen wetmatigheid dat het gedrag van een persoon bij iedereen tot dezelfde reactie leidt. En daaruit kun je alleen maar afleiden dat het dus niet (alleen) in het gedrag van die persoon zit, maar dat we zelf een grote rol spelen in hoe we iets ervaren.

Bril
Het gaat namelijk om onze eigen filters. Om hoe we naar de wereld en naar anderen kijken en door welke ‘bril’ we dat doen. Die filters bepalen of woorden of gedrag hard binnen komen of dat we onze schouders erover kunnen ophalen en het kunnen relativeren. Het heeft dus alles te maken met onze eigen referentiekaders die gecreëerd zijn door onze ervaringen uit het verleden.

Onderzoek
En dus is het interessant om die te onderzoeken en te achterhalen wat maakt dat je nou juist zo reageert op die woorden of het gedrag van de ander. Wat heeft dat met jou zelf te maken? In plaats van de schuld bij die ander neer te leggen.

Functioneel
Want die ander, die kun je niet veranderen. Het enige dat je wel kunt doen is zorgen dat jij anders omgaat met wat er om je heen gebeurt, waardoor je er minder last van hebt. Bewustwording van je filters en referentiekaders is daarin een eerste stap. Dan weet je tenminste welke ‘bril’ je op hebt en of die wel zo functioneel is. Per slot van rekening helpt je leesbril ook niet om op de snelweg de borden te lezen. En je houdt toch ook niet je zonnebril op als het een regenachtige dag is? Tijd voor een nieuwe bril?