You win some, you lose some. We krijgen in ons leven allemaal ons portie verlies te verduren. Ook al hebben we bij het ene meer herkenning en wellicht compassie dan het andere, de ene vorm is niet persé erger of minder erg dan de andere. En uiteindelijk is de opgave dezelfde.

Levensveranderend
Als we het over verlies en de reactie daarop, het rouwproces, hebben, dan denken we altijd meteen aan een dierbare die is overleden: je partner, kind, ouder of broer danwel zus. Dat is ook vrijwel altijd een gebeurtenis die zoveel impact heeft dat het vaak levensveranderend is. Want ook al gaat het leven door, zonder de overledene zal het nooit meer zijn zoals het was.

Ingrijpend
Toch zijn er andere vormen van verlies denkbaar die ook heel ingrijpend kunnen zijn. Zoals het verliezen van je baan, waar je jarenlang met hart en ziel in gewerkt hebt en waar je wellicht voor een deel je identiteit aan ontleende. Of het verlies van je relatie, met alle bijkomende emoties en praktische problemen, waardoor je er alleen voor komt te staan.

Gezondheidsverlies
Onlangs zag ik een presentatie van Lisette van Kesteren, toegepast psycholoog en rouw- en verliestherapeut, over een vorm van verlies die we soms gemakkelijk over het hoofd zien: gezondheidsverlies. Want hoe is het als je door een ongeval, ziekte of blessure niet meer kunt doen wat veel voor je betekende? Ook dan zul je afscheid moeten nemen van het leven zoals je dat gewend was.

Opgave
Met welke vorm van verlies je ook te maken krijgt, het betekent altijd dat je je opnieuw zult moeten leren verhouden tot die- of datgene wat je bent kwijtgeraakt. Dat je je leven opnieuw moet inrichten zonder de persoon of het aspect dat verloren is gegaan. Want je relatie tot de of het verlorene blijft, maar verandert door de (fysieke) afwezigheid. In jouw persoonlijke rouwproces geef je in wezen opnieuw vorm aan die relatie. Dat is geen gemakkelijke opgave, maar de weg die iedereen heeft te gaan na een verlies.